ذرت علوفه ای: تعیین تاریخ برداشت با استفاده از بررسی و تعقیب میزان پُرشدگی دانهها
در تولید ذرت علوفه ای، قسمتی از گیاه که بالاتر از سطح زمین قرار میگیرد به عنوان محصول در نظر گرفته شده و کیفیت (میزان مادهی خشک، ارزش غذایی) این محصولِ برداشتشده بر شرایط انبار کردن و تغذیهی حیوان مؤثر است. میزان محصولدهی به تنهایی تعیینکننده نیست: مقدار مادهی خشک در محصول برای نگهداری آن مهم بوده و عناصر شیمیایی موجود بر ارزش غذایی محصول مؤثر است. در واقع انتخاب زمان و مرحلهی برداشت برای بالا بردن ارزش محصول حیوانی بسیار مهم است. برای برداشت چه به صورت دانهای چه به صورت خوراک علوفهای، رشد گیاه ذرت یکسان بوده و فقط مرحلهی برداشت متفاوت است. در مواقعی که شرایط کشت نرمال باشد، بهترین زمان برداشت مقطعی است که مقدار مادهی خشک در کل گیاه 32 تا 33 درصد باشد. بررسی و تعقیب میزان پُرشدگی دانهها در مزرعه به کشاورز کمک میکند تا مرحلهی مناسب و زمان برداشت را تعیین کند. نشاسته در دانهها به سه شکل وجود دارد؛ نشاستهی شیری، نشاستهی خمیری و نوع سوم که با ناخن به سختی خراشیده میشود و به رنگ زرد و براق است، نشاستهی شیشهای. همزمان با تکامل گیاه، مقدار این سه نوع نشاسته در دانه نسبت به هم تغییر کرده و نشاستهی شیشهای افزایش داشته و نشاستهی شیری از بین میرود. بر این اساس، شیوهی تشخیص نتیجهی قطعی داشته و در مزرعه قابل تعیین است. در چنین مرحلهی ایدهآلی، مقدار نشاستههای شیری، خمیری و شیشهای در دانههای تاج مرکزی سنبله برابر خواهد بود. میانگین مقدار مادهی خشک کل گیاه باید هم بر اساس رشد متقابل سنبله و ساقه و هم بر اساس وضعیت تنهی گیاه مشخص شود. اگر میزان وجود سنبله کم باشد، مقدار مادهی خشک گیاه کمتر خواهد بود (29 تا 30 درصد) و اگر میزان وجود سنبله زیاد باشد، مقدار مادهی خشک گیاه بیشتر خواهد بود (تا 35 درصد). در صورتیکه تنهی گیاه از بابت مقدار آب موجود غنی باشد، مقدار مادهی خشک کاهش پیدا خواهد کرد و قسمتهای خشکشدهای همچون ساقهها و برگها از سوی دیگر میتواند مقدار مادهی خشک را 1 تا 3 درصد افزایش دهد. برداشت زودهنگام محصول به این معناست که محصول کمتری به دست خواهد آمد (چونکه مقدار دانه در کل گیاه کمتر خواهد بود)، مقدار ذرت نشاستهدار کمتر خواهد بود (در واقع میزان انرژی کمتر خواهد شد) و ریسک سیلوهای با میزان بالای جاریشوندگی افزایش پیدا خواهد کرد (از دست رفتن قند موجود در عصارهی سیلو). برداشت دیرهنگام محصول به این معناست که ریسک مشکلات انبار بالا خواهد رفت (مشکل در پِرِس کردن و در نتیجه روند تخمیر کندتر را در پی خواهد داشت چونکه در میان اجزاء تودهی موجود در سیلو هوای بیشتری حبس خواهد شد و قند محلول کمتری وجود خواهد داشت). علاوه بر این، سطح قابلیت بلعیدهشدن به تمرکز انرژی خوراک دام و کیفیت نگهداری بستگی دارد.