ذرت، پتانسیلی فوق‌العاده! آیا چرایی آن را می‌دانید؟

امروزه، در کشورهایی که شرایط کشت مناسبی وجود داشته باشد، میزان محصول‌دهی تا 10 تُن در هکتار رشد نشان می‌دهد که دو برابر میانگین تولید جهانی است. چنین به نظر می‌رسد که این پتانسیل محصول‌دهی سقفی نداشته و حتی قابل افزایش است: بیشترین راندمان کشاورزی مشاهده شده در اروپا به 20 تن دانه‌ی خشک در هکتار نزدیک شده است. ذرت نیز به مانند سایر 600 نوع گونه‌های علفی همچون سورگوم و نیشکر، دارای متابولیزم نوع C4 است. گیاهان دارای متابولیزم C4 دی اکسید کربن بیشتری در خود نگه داشته و زیست‌توده‌ی کربن بیشتری به ازاء هر هکتار تولید می‌کند. در شرایط اقلیمی اروپا ذرت کشت شده در یک هکتار می‌تواند هر ساله تا 30 تن ماده‌ی خشک زیست‌توده‌ی روزمینی تولید کند. در گیاهانی که به نام ” C3″ مشهور هستند، زمانی که تراکم دی اکسید کربن به پایین‌تر از حد مشخصی می‌رسد، برای اینکه کم بودن فعالیت فتوسنتزی را جبران شود فرآیند فعالیت بیوشیمیایی به عنوان فرآیند حمایتی آغاز می‌شود. فرآیند مشهور به فتوتنفس از بابت انرژی بسیار پرمصرف بوده و هم اکسیژن و هم دی اکسید کربن مصرف می‌کند. فتوتنفس بازده فتوسنتز را 30 تا 50 درصد کاهش می‌دهد. در گیاهان C4 بر خلاف این گیاهان، از آنجاییکه دارای حد نوسان تراکم دی اکسید کربن پایینی هستند، فتوتنفس خیلی کم بوده و حتی وجود ندارد. این امر هم تفاوت قابل توجه در میزان مصرف ازت و آب را سبب می‌شود. گیاهان از نوع C4 همچون ذرت، علاوه بر این، در صورت گرمایش اقلیم مقاومت بهتری داشته و فعالیت دمایی بالاتری دارند. با این حال این امر نیز قابل ذکر است که ذرت که گیاهی تابستانی است در معرض خشکسالی بیشتری، هم به دفعات بیشتر و هم به صورت عمیق‌تر، قرار می‌گیرد. مواردی همچون نیاز به اصلاح تکنیک‌های کشت، تنوع گونه‌ای و مشکلات آبیاری در سال‌های پیش رو به عنوان مشکلات تولید ذرت قابل مشاهده خواهد بود.